Mięsień biodrowo-żebrowy
łac. – musculus iliocostalis
Mięsień biodrowo-żebrowy to długi, płaski mięsień leżący do boku od mięśnia najdłuższego. Rozpoczyna się on w okolicy miednicy i dolnego odcinka kręgosłupa, następnie jego włókna kierują się ku górze (gdzie mięsień przyczepia się do żeber), aż finalnie kończą się na kręgosłupie szyjnym. Mięsień biodrowo-żebrowy możemy podzielić na:
mięsień biodrowo-żebrowy lędźwi,
mięsień biodrowo-żebrowy klatki piersiowej,
mięsień biodrowo-żebrowy szyi.
Mięsień biodrowo-żebrowy wraz z mięśniem najdłuższym tworzą mięsień krzyżowo-grzbietowy (musculus sacrospinalis).
Biodrowo-żebrowy lędźwi: wspólna masa mięśniowa
Biodrowo-żebrowy klatki piersiowej: kąty żeber VII-XII
Biodrowo-żebrowy szyi: kąty żeber III-VI
Biodrowo-żebrowy lędźwi: kąty żeber VI-XII
Biodrowo-żebrowy klatki piersiowej: kąty żeber I-VI
Biodrowo-żebrowy szyi: wyrostki poprzeczne kręgów C4-C6
Działając jednostronnie: zgina kręgosłup bocznie
Działając obustronnie: prostuje kręgosłup
Działanie wdechowe: podczas głębokiego wdechu prostuje kręgosłup zwiększając jednocześnie wymiary klatki piersiowej
Gałęzie grzbietowe nerwów rdzeniowych C4-L3
Tętnica potyliczna, tętnica szyjna głęboka, tętnice międzyżebrowe tylne, tętnice lędźwiowe
1. Przyczepy
Przyczep początkowy
Mięsień biodrowo-żebrowy lędźwi rozpoczyna się od wspólnej masy mięśniowej*.
Mięsień biodrowo-żebrowy klatki piersiowej biegnie w przedłużeniu poprzedniego i otrzymuje wzmacniające wiązki początkowe od kątów żeber VII-XII.
Mięsień biodrowo-żebrowy szyi biegnie w przedłużeniu poprzedniego i otrzymuje wzmacniające wiązki początkowe od kątów żeber III-VI.
*Wspólna masa mięśniowa to mięśniowo-ścięgnista masa, która rozpoczyna się na grzebieniu biodrowym, więzadłach krzyżowo-biodrowych tylnych, powierzchni grzbietowej kości krzyżowej oraz na wyrostkach kolczystych Th10-L5, która stanowi wspólny przyczep początkowy dla mięśnia biodrowo-żebrowego i mięśnia najdłuższego.
Uwaga! Przyczepy mięśnia biodrowo-żebrowego wykazują znaczną zmienność, co prowadzi do wielu rozbieżności w opisach w literaturze. My przyjęliśmy najczęściej powtarzające się wersję w podręcznikach anatomicznych.
Przyczep końcowy
Mięsień biodrowo-żebrowy lędźwi kończy się na kątach żeber VI-XII.
Mięsień biodrowo-żebrowy klatki piersiowej kończy się na kątach żeber I-VI.
Mięsień biodrowo-żebrowy szyi kończy się na guzkach tylnych wyrostków poprzecznych kręgów C4-C6.
Poniżej znajdziesz slajder szczegółowo podsumowujący przyczepy!
2. Funkcja
Mięsień biodrowo-żebrowy działając jednostronnie, zgina kręgosłup bocznie w tę samą stronę.
Działając obustronnie, prostuje kręgosłup.
Oprócz tego, podczas głębokiego wdechu prostuje kręgosłup, zwiększając jednocześnie wymiary klatki piersiowej (jest pomocniczym mięśniem wdechowym).
Zgina kręgosłup bocznie
Prostuje kręgosłup
Podczas głębokiego wdechu prostuje kręgosłup zwiększając jednocześnie wymiary klatki piersiowej
3. Unerwienie
Mięsień biodrowo-żebrowy unerwiony jest przez gałęzie boczne gałęzi grzbietowych nerwów rdzeniowych C4-L3.
Gałęzie grzbietowe nerwów rdzeniowych C4-L3
4. Unaczynienie
Mięsień biodrowo-żebrowy unaczyniony jest przez:
tętnicę potyliczną,
tętnicę szyjną głęboką,
tętnice międzyżebrowe tylne (gałęzie grzbietowe),
tętnice lędźwiowe (gałęzie grzbietowe).
Tętnica potyliczna, tętnica szyjna głęboka, tętnice międzyżebrowe tylne, tętnice lędźwiowe
5. Rozwiąż quiz
Aby utrwalić wiedzę dotyczącą mięśnia biodrowo-żebrowego, rozwiąż quiz znajdujący się poniżej!
Mięsień biodrowo-żebrowy – Podsumowanie
Twój najlepszy wynik: 0/14
Opracowano na podstawie
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom III, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom V, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.