Kręgosłup
Szczegóły
W tej lekcji znajdziesz odpowiedzi na pytania:
Czym różnią się kręgi prawdziwe od rzekomych i skąd pochodzą ich nazwy?
Jakie jest źródło skrótów używanych do oznaczania kręgów w poszczególnych odcinkach kręgosłupa?
Czym są krzywizny kręgosłupa i jak je klasyfikujemy?
Jakie są 3 główne funkcje kręgosłupa?
1. Kręgi prawdziwe i rzekome
Oprócz głównego podziału kręgów ze względu na okolicę, w której sie znajdują, możemy je również podzielić na podstawie innego kryterium – ruchomości.
Kręgi, między którymi zachodzi ruch nazywamy kręgami prawdziwymi* (vertebrae verae). Zaliczymy do nich kręgi szyjne, piersiowe oraz lędźwiowe.
Natomiast kręgi, między którymi nie zachodzi ruch nazywamy kręgami rzekomymi (vertebrae spuriae). Zaliczymy do nich kręgi tworzące kość krzyżową i guziczną.
*kręgi prawdziwe nazywane są również kręgami ruchomymi, lub – ze względu na ich położenie – kręgami przedkrzyżowymi (vertebrae presacrales)
Kręgi szyjne (vertebrae cervicales)
Kręgi piersiowe (vertebrae thoracicae)
Kręgi lędźwiowe (vertebrae lumbales)
(ruchoma część kręgosłupa)
Kręgi tworzące kość krzyżową oraz kość guziczną.
(nieruchoma część kręgosłupa)
Kręgosłup – Kręgi prawdziwe i rzekome
Twój najlepszy wynik: 0/12
2. Nazewnictwo
Ze względów praktycznych nazwy kręgów zapisujemy najczęściej skrótowo. Przykładowo siódmy kręg szyjny możemy zapisać jako C7, drugi kręg piersiowy jako Th2, a piąty kręg lędźwiowy jako L5.
Litery znajdujące się przed numerem kręgu pochodzą od okolicy, w których się znajdują.
vertebrae Cervicales, C1-C7
vertebrae Thoracicae, Th1-Th12
vertebrae Lumbales, L1-L5
vertebrae Sacrales, S1-S5
vertebrae Coccygeae, Co1-Co4-5
Kręgosłup – Nazewnictwo
Twój najlepszy wynik: 0/5
3. Krzywizny kręgosłupa
Patrząc od boku na kręgosłup łatwo dostrzec, że nie jest on prostym słupem, lecz charakteryzuje się esowatymi wygięciami skierowanymi wypukłością raz do przodu, a raz ku tyłowi. Te esowate wygięcia nazywamy krzywiznami kręgosłupa.
Krzywizny, których wypukłość skierowana jest do przodu nazywamy lordozami, natomiast krzywizny, których wypukłość skierowana jest ku tyłowi nazywamy kifozami.
Spoglądając na ilustracje zawarte w poniższym slajderze łatwo wywnioskować więc, że:
W odcinku szyjnym występuje – lordoza szyjna (lordosis cervicalis).
W odcinku piersiowym występuje – kifoza piersiowa (kyphosis thoracica).
W odcinku lędźwiowym występuje – lordoza lędźwiowa (lordosis lumbalis).
W odcinku krzyżowym występuje – kifoza krzyżowa (kyphosis sacralis).
Krzywizny wypukłe ku przodowi (lordozy) charakteryzują się większą ruchomością od krzywizn wypukłych ku tyłowi (kifoz).
Lordoza szyjna (większa ruchomość)
Kifoza piersiowa (mniejsza ruchomość)
Lordoza lędźwiowa (większa ruchomość)
Kifoza krzyżowa (mniejsza ruchomość)
kifoza kości krzyżowej kończy się na wierzchołku kości guzicznej
Kręgosłup – Krzywizny kręgosłupa
Twój najlepszy wynik: 0/10
4. Funkcje kręgosłupa
Kręgosłup pełni 3 bardzo ważne funkcje:
(1) Funkcja ochronna – dzięki kanałowi kręgowemu, kręgosłup tworzy skuteczną barierę ochronną dla rdzenia kręgowego i otaczających go opon. Do czynników wspierających jego ochronne właściwości należą: mechaniczna wytrzymałość kręgów oraz ich ruchomość, pozwalająca na amortyzację wstrząsów.
(2) Funkcja podporowa – w związku z przyjęciem przez człowieka postawy wyprostnej, kręgosłup musi dźwigać głowę, kończyny górne, oraz tułów. Czym niżej znajduje się kręg, tym większą masę musi dźwigać, dlatego właśnie kręgi nabierają na masie w kierunku od góry ku dołowi. Czym masywniejszy jest kręg, tym odporniejszy staje się na obciążenia.
(3) Funkcja ruchowa – fakt, że między kręgami prawdziwymi zachodzi ruch, sprawia że możemy się schylać, prostować, czy np. odwracać głowę przez bark. Na co dzień trudno nam sobie wyobrazić jak uciążliwe byłoby funkcjonowanie gdyby segmenty kręgosłupa były nieruchome.
Ochrania rdzeń kręgowy i jego opony
Dźwiga masę górnej część ciała (głowa, kończyny górne, tułów)
Umożliwia schylanie się, prostowanie, czy np. obracanie głowy przez bark
5. Rozwiąż quizy
Aby utrwalić zdobytą wiedzę, skorzystaj z pomocy naukowych znajdujących się poniżej!
Kręgosłup – Podsumowanie
Twój najlepszy wynik: 0/27
Opracowano na podstawie
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.