Kość jarzmowa
łac. – os zygomaticum
Kość jarzmowa to parzysta kość twarzoczaszki, położona w jej bocznej części. Jest dobrze wyczuwalna przez skórę, a jej ustawienie w znacznym stopniu wpływa na ukształtowanie twarzy.
Zbudowana jest z trzonu (corpus) oraz dwóch wyrostków:
wyrostka czołowego (processus frontalis),
wyrostka skroniowego (processus temporalis).
Poza tym wyróżniamy na niej cztery brzegi.
Trzon (corpus)
Wyrostek czołowy (processus frontalis)
Wyrostek skroniowy (processus temporalis)
• Oczodołu (współtworzy ścianę dolną oraz boczną)
• Dołu skroniowego (współtworzy ścianę przednią i boczną)
• Łuku jarzmowego (współtworzy go z wyrostkiem jarzmowym kości skroniowej)
1. Trzon
łac. – corpus
Na trzonie możemy wyróżnić trzy powierzchnie: boczną, czyli policzkową (facies lateralis), tylną, czyli skroniową (facies temporalis) oraz oczodołową (facies orbitalis).
Powierzchnia boczna (policzkowa) jest widoczna i wyczuwalna przez skórę twarzy. Wyróżniamy na niej otwór jarzmowo-twarzowy (foramen zygomaticofaciale) dla gałęzi jarzmowo-twarzowej nerwu jarzmowego.
Powierzchnia tylna (skroniowa) skierowana jest ku tyłowi i przyśrodkowo. Wyróżniamy na niej otwór jarzmowo-skroniowy (foramen zygomaticotemporale) dla gałęzi jarzmowo-skroniowej nerwu jarzmowego.
Powierzchnia oczodołowa jest skierowana ku tyłowi i przyśrodkowo. Wyróżniamy na niej otwór jarzmowo-oczodołowy (foramen zygomaticoorbitale) prowadzący do kanału, który rozdwaja się w głąb kości i kończy się otworami jarzmowo-twarzowym oraz jarzmowo-skroniowym.
Otwór jarzmowo-twarzowy (foramen zygomaticofaciale)
• dla gałęzi jarzmowo-twarzowej nerwu jarzmowego
Otwór jarzmowo-skroniowy (foramen zygomaticotemporale)
• dla gałęzi jarzmowo-skroniowej nerwu jarzmowego
Otwór jarzmowo-oczodołowy (foramen zygomaticoorbitale)
• prowadzi do kanału, który się rozdwaja i kończy otworami jarzmowo-twarzowym oraz jarzmowo-skroniowym
Kość jarzmowa – Trzon
Twój najlepszy wynik: 0/8
2. Wyrostki
Trzon kości jarzmowej oddaje dwa wyrostki: czołowy (processus frontalis) oraz skroniowy (processus temporalis).
Wyrostek czołowy kieruje się ku górze i łączy się z wyrostkiem jarzmowym kości czołowej.
Wyrostek skroniowy kieruje się ku tyłowi i łączy się z wyrostkiem jarzmowym kości skroniowej, z którym wspólnie wytwarza łuk jarzmowy (arcus zygomaticus).
Kość jarzmowa – Wyrostki
Twój najlepszy wynik: 0/6
3. Brzegi
W obrębie kości jarzmowej wyróżniamy cztery brzegi:
Brzeg przednio-górny (oczodołowy) – ogranicza wejście do oczodołu od boku i częściowo od dołu.
Brzeg przednio-dolny (szczękowy) – służy do połączenia ze szczęką.
Brzeg tylno-górny (skroniowy) – przechodzi ku górze w kresę skroniową, ku tyłowi w łuk jarzmowy.
Brzeg tylno-dolny (jarzmowy) – służy za miejsce przyczepu dla mięśnia żwacza.
Kość jarzmowa – Brzegi
Twój najlepszy wynik: 0/12
4. Połączenia
Połączenia kości jarzmowej zostały opisane w poniższej tabelce.
Za pomocą szwu czołowo-jarzmowego (sutura frontozygomatica) (x2)
Za pomocą szwu klinowo-jarzmowego (sutura sphenozygomatica) (x2)
Za pomocą szwu skroniowo-jarzmowego (sutura temporozygomatica) (x2)
Za pomocą szwu jarzmowo-szczękowego (sutura zygomaticomaxillaris) (x2)
5. Rozwiąż quizy!
Aby utrwalić zdobytą wiedzę, skorzystaj z pomocy naukowych znajdujących się poniżej!
Kość jarzmowa – Podsumowanie
Twój najlepszy wynik: 0/26
Opracowano na podstawie
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.