Kość piszczelowa
łac. – tibia
Kość piszczelowa to kość długa podudzia leżąca po stronie przyśrodkowej.
Wyróżniamy na niej koniec koniec bliższy (extremitas proximalis), trzon (corpus) oraz koniec dalszy (extremitas distalis).
Koniec bliższy (extremitas proximalis)
Trzon (corpus)
Koniec dalszy (extremitas distalis)
Kość długa (ossa longa)
Kość piszczelowa – Wprowadzenie
Twój najlepszy wynik: 0/4
1. Koniec bliższy
łac. – extremitas proximalis (również nasada bliższa – epiphysis proximalis)
Koniec bliższy kości piszczelowej zbudowany jest z dwóch kłykci: przyśrodkowego (condylus medialis) oraz bocznego (condylus lateralis).
Na górnych powierzchniach kłykci znajdują się powierzchnie stawowe górne (facies articulares superiores) pokryte chrząstką szklistą, które służą do połączenia z kłykciami kości udowej. Powierzchnie te oddzielone są od siebie w centralnej części wyniosłością międzykłykciową (eminentia intercondylaris), która od boku ograniczona jest guzkiem międzykłykciowym bocznym (tuberculum intercondylare laterale), a od przyśrodka guzkiem międzykłykciowym przyśrodkowym (tuberculum intercondylare mediale).
Do przodu od wyniosłości międzykłykciowej leży pole międzykłykciowe przednie (area intercondylaris anterior), do którego przyczepia się więzadło krzyżowe przednie.
Do tyłu od wyniosłości międzykłykciowej leży pole międzykłykciowe tylne (area intercondylaris posterior), do którego przyczepia się więzadło krzyżowe tylne.
Na przedniej części końca bliższego występuje dobrze wyczuwalna przez skórę guzowatość piszczeli (tuberositas tibiae), do której przyczepia się więzadło rzepki.
W bocznej części końca bliższego leży powierzchnia stawowa strzałkowa (facies articularis fibularis), która służy do połączenia stawowego z głową strzałki. Ku górze i przyśrodkowo od niej znajduje się guzek Gerdy’ego (ang. – Gerdy’s tubercle), czyli miejsce które stanowi przyczep końcowy pasma biodrowo-piszczelowego.
Kłykieć przyśrodkowy (condylus medialis)
Kłykieć boczny (condylus lateralis)
Powierzchnie stawowe górne (facies articulares superiores)
Wyniosłość międzykłykciowa (eminentia intercondylaris):
• Guzek międzykłykciowy przyśrodkowy (tuberculum intercondylare mediale)
• Guzek międzykłykciowy boczny (tuberculum intercondylare laterale)
Pole międzykłykciowe przednie (area intercondylaris anterior)
Pole międzykłykciowe tylne (area intercondylaris posterior)
Guzowatość piszczeli (tuberositas tibiae)
Powierzchnia stawowa strzałkowa (facies articularis fibularis)
Guzek Gerdy’ego (Gerdy’s tubercle)
Kość piszczelowa – Koniec bliższy
Twój najlepszy wynik: 0/11
2. Trzon
łac. – corpus
Trzon kości piszczelowej ma na przekroju poprzecznym kształt trójkąta.
Wyróżniamy na nim trzy powierzchnie oraz trzy brzegi.
2.1 Brzegi
Wyróżniamy:
Brzeg przedni (margo anterior) – najbardziej wydatny, rozpoczyna się od góry guzowatością piszczeli, a na dole kieruje się w stronę kostki przyśrodkowej. Oddziela powierzchnie przyśrodkową od bocznej.
Brzeg przyśrodkowy (margo medialis) – gładki i zaokrąglony. Oddziela powierzchnie przyśrodkową od tylnej
Brzeg boczny (międzykostny) (margo interosseus) – cienki i ostry. Oddziela powierzchnię tylną od bocznej. Przyczepia się do niego błona międzykostna goleni (membrana interossea cruris).
Kość piszczelowa – Brzegi
Twój najlepszy wynik: 0/6
2.2 Powierzchnie
Wyróżniamy:
Powierzchnię przyśrodkową (facies medialis) – skierowaną ku przodowi i przyśrodkowo. Bardzo łatwo wyczuwalna przez skórę. Ograniczona przez brzeg przedni i przyśrodkowy.
Powierzchnię boczną (facies lateralis) – skierowaną ku przodowi oraz bocznie. Ograniczona przez brzeg przedni i międzykostny.
Powierzchnię tylną (facies posterior) – skierowaną ku tyłowi. W jej górnej części możemy wyróżnić skośnie przebiegającą, chropowatą kresę mięśnia płaszczczkowatego (linea musculi solei). Ograniczona przez brzeg przyśrodkowy i międzykostny.
Kość piszczelowa – Powierzchnie
Twój najlepszy wynik: 0/4
3. Koniec dalszy
łac. – extremitas distalis, (również nasada dalsza – epiphysis distalis)
Na powierzchni bocznej końca dalszego występuje wcięcie strzałkowe (incisura fibularis) służące do połączenia z kością strzałkową.
Powierzchnia przyśrodkowa przedłuża się ku dołowi w kostkę przyśrodkową (malleolus medialis), której boczna część jest pokryta chrząstką szklistą i nosi nazwę powierzchni stawowej kostki przyśrodkowej (facies articularis malleoli medialis).
Na powierzchni tylnej kostki znajduje się płytki rowek zwany bruzdą kostkową (sulcus malleolaris), który biegnie ku dołowi i przyśrodkowo.
Powierzchnia dolna końca dalszego pokryta jest chrząstką szklistą i wytwarza powierzchnię stawową dolną (facies articularis inferior), która przyśrodkowo łączy się z powierzchnią stawową kostki przyśrodkowej. Obie te powierzchnie są do siebie nachylone mniej więcej pod kątem prostym.
Wcięcie strzałkowe (incisura fibularis)
Kostka przyśrodkowa (malleolus medialis)
Powierzchnia stawowa kostki przyśrodkowej (facies articularis malleoli medialis)
Bruzda kostkowa (sulcus malleolaris)
Powierzchnia stawowa dolna (facies articularis inferior)
Kość piszczelowa – Koniec dalszy
Twój najlepszy wynik: 0/5
4. Połączenia
Połączenia kości piszczelowej zostały opisane w poniższej tabelce.
Za pomocą stawu kolanowego (articulatio genus)
Za pomocą stawu piszczelowo-strzałkowego (articulatio tibiofibularis)
Za pomocą więzozrostu piszczelowo-strzałkowego (syndesmosis tibiofibularis)
Za pomocą stawu skokowo-goleniowego (stawu skokowego górnego) (articulatio tarocruralis)
5. Rozwiąż quizy!
Aby utrwalić zdobytą wiedzę, skorzystaj z pomocy naukowych znajdujących się poniżej!
Kość piszczelowa – Podsumowanie
Twój najlepszy wynik: 0/30
Opracowano na podstawie
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.