Kręg obrotowy (C2)
łac. – axis
Należy do “nietypowych” kręgów szyjnych ze względu na swoją specyficzną budowę.
Jego łacińska nazwa oznacza “oś”, ponieważ stanowi on oś, dookoła której obraca się kręg szczytowy (C1) wraz z głową.
Kręg obrotowy (C2) różni się od typowych kręgów szyjnych (C3-C6) przede wszystkim nietypową budową trzonu, z którego ku górze uwypukla się ząb (dens). Na górnym brzegu nasady łuku nie znajdziemy wcięcia kręgowego górnego, a zamiast właściwych wyrostków stawowych górnych, występują powierzchnie stawowe górne (facies articularis superior).
Oprócz tego, podobnie jak w przypadku kręgu szczytowego, na wyrostkach poprzecznych brakuje guzków oraz bruzdy nerwu rdzeniowego.
Powierzchnia stawowa przednia zęba (facies articularis anterior)
Powierzchnia stawowa tylna zęba (facies articularis anterior)
Wierzchołek zęba (apex dentis)
Wcięcie kręgowe dolne (incisura vertebralis superior)
(brak wcięcia kręgowego górnego)
(krótki, masywny, rozdwojony)
Powierzchnie stawowe górne (processus articularis inferiores)
Wyrostki stawowe dolne (facies articularis superior)
(brak wyrostków stawowych górnych)
Otwór wyrostka poprzecznego (foramen processus transversi)
(brak guzka przedniego, tylnego oraz bruzdy nerwu rdzeniowego)
1. Trzon z zębem
łac. – corpus vertebrae, dens
Spoglądając na trzon kręgu obrotowego, od razu rzuca nam się w oczy smukły i wysoki wyrostek kostny wyraźnie skierowany ku górze nazywany zębem (dens). Rozwojowo jest on trzonem kręgu szczytowego (C1), który zrósł się z górną powierzchnią trzonu kręgu obrotowego (C2).
Na powierzchni przedniej zęba zlokalizowana jest powierzchnia stawowa przednia (facies articularis anterior), która służy do połączenia z dołkiem zębowym na łuku przednim kręgu szczytowego. Na powierzchni tylnej zęba znajdziemy powierzchnię stawową tylną (facies articularis posterior), która służy do połączenia z więzadłem poprzecznym kręgu szczytowego.
Ostatnią strukturą, którą wyróżniamy na zębie jest jego tępe zakończenie zwane wierzchołkiem zęba (apex dentis).
Powierzchnia stawowa przednia (facies articularis anterior)
Powierzchnia stawowa tylna (facies articularis posterior)
Wierzchołek zęba (apex dentis)
Kręg obrotowy (C2) – Trzon z zębem
Twój najlepszy wynik: 0/6
2. Łuk
łac. – arcus vertebrae
Łuk kręgu obrotowego różni się od typowych kręgów szyjnych tym, że na jego nasadzie występuje tylko wcięcie kręgowe dolne (incisura vertebralis inferior), podczas gdy wcięcia kręgowego górnego brak.
Od pozostałych kręgów (C3-C7) odróżnia go również ilość odchodzących od niego wyrostków (pięć, zamiast siedmiu). Różnica ta wynika z braku właściwych wyrostków stawowych górnych, które zastąpione są powierzchniami stawowymi górnymi.
- Wyrostek kolczysty (x1)
- Wyrostki stawowe (x2 – tylko dolne)
- Wyrostki poprzeczne (x2)
3. Wyrostek kolczysty
łac. – processus spinosus
Wyrostek kolczysty kręgu obrotowego jest wysoki, silny i stosunkowo długi.
Tak jak w przypadku kręgów C3-C6, jego koniec jest asymetrycznie rozdwojony.
4. Wyrostki stawowe
łac. – processus articularis
Jak już wcześniej wspomnieliśmy, od łuku kręgu obrotowego odchodzą tylko dwa właściwe wyrostki stawowe – wyrostki stawowe dolne (processus articularis inferiores). Służą one do połączenia z wyrostkami stawowymi górnymi kręgu C3.
Wyrostki stawowe górne zostały zastąpione przez powierzchnie stawowe górne (facies articularis superior). Spoczywają one na trzonie, bocznie względem zęba, są okrągłe, lekko wypukłe, oraz skierowane do boku i ku dołowi. Służą do połączenia z dołkami stawowymi dolnymi kręgu szczytowego.
Kręg obrotowy (C2) – Wyrostki stawowe
Twój najlepszy wynik: 0/7
5. Wyrostki poprzeczne
łac. –processus transversus
Tak jak w przypadku kręgu szczytowego, na wyrostkach poprzecznych kręgu obrotowego nie znajdziemy guzka przedniego i tylnego, oraz bruzdy nerwu rdzeniowego.
6. Rozwiąż quizy!
Aby utrwalić zdobytą wiedzę, skorzystaj z pomocy naukowych znajdujących się poniżej!
Kręg obrotowy – Podsumowanie
Twój najlepszy wynik: 0/13
Opracowano na podstawie
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.