Mięsień dwugłowy uda
łac. – musculus biceps femoris
Mięsień dwugłowy uda to długi mięsień, który znajduje się na boczno-tylnej powierzchni uda, i rozciąga się między guzem kulszowym a kością strzałkową. Składają się na niego dwie głowy:
głowa długa (caput longum) – dwustawowa,
głowa krótka (caput breve) – jednostawowa.
Pomimo tego, że obie głowy mają różne przyczepy początkowe, kończą się wspólnym ścięgnem na kości strzałkowej.
Głowa długa: guz kulszowy
Głowa krótka: środkowa 1/3 wargi bocznej kresy chropawej kości udowej
Głowa kości strzałkowej
Staw biodrowy (głowa długa): prostuje, przywodzi i rotuje zewnętrznie lub wewnętrznie (zależnie od ustawienia stawu)
Staw kolanowy: obie głowy silnie zginają i rotują zewnętrznie podudzie (przy zgiętym kolanie)
Głowa długa: nerw piszczelowy (L5-S2)
Głowa krótka: nerw strzałkowy wspólny (L4-S1)
Tętnica okalająca udo przyśrodkowa, tętnice przeszywające, gałązki tętnicy podkolanowej
1. Przyczepy
Przyczep początkowy
Głowa długa: rozpoczyna się krótkim, silnym ścięgnem na powierzchni tylnej guza kulszowego.
Głowa krótka: rozpoczyna się na środkowej 1/3 wargi bocznej kresy chropawej kości udowej i na przegrodzie międzymięśniowej bocznej uda.
Przyczep końcowy
Po połączeniu się obu głów włókna przebiegają do tyłu od nadkłykcia bocznego kości udowej, a następnie za pomocą bardzo silnego, okrągłego ścięgna przyczepiają się do głowy kości strzałkowej.
Poniżej znajdziesz slajder szczegółowo podsumowujący przyczepy!
2. Funkcja
Mięsień dwugłowy uda składa się z głowy długiej i krótkiej. Głowa długa jest dwustawowa, krótka natomiast jednostawowa.
Głowa długa przebiega przez staw biodrowy i kolanowy. W działaniu na staw biodrowy będzie prostowała, przywodziła i rotowała wewnętrznie lub zewnętrznie (zależy od ustawienia wyjściowego stawu). W działaniu na staw kolanowy będzie silnie zginała oraz rotowała zewnętrznie podudzie (przy zgiętym kolanie).
Głowa krótka przebiega tylko przez staw kolanowy. Wpływa na ruchy w tym stawie tak samo, jak, głowa długa (zgina i rotuje zewnętrznie podudzie).
Dodatkowo: mięsień dwugłowy uda ma wpływ na ustawienie miednicy. Głowa długa będzie pochylała miednicę do tyłu, a głowa krótka (przez swoje połączenie z mięśniem przywodzicielem długim na kości udowej) do przodu.
Głowa długa: prostuje, przywodzi i rotuje zewnętrznie lub wewnętrznie (zależy od ustawienia stawu)
Wspólnie: obie głowy działając wspólnie, silnie zginają i rotują zewnętrznie podudzie
Głowa długa: kurcząc się wywołuje tyłopochylenie miednicy ze względu na swój przyczep na guzie kulszowym
Głowa krótka: przez swoje połączenie z mięśniem przywodzicielem długim na kości udowej, wpływa na przodopochylenie miednicy
3. Unerwienie
Mięsień dwugłowy uda, unerwiony jest następująco:
Głowa długa: nerw piszczelowy (L5-S2),
Głowa krótka: nerw strzałkowy wspólny (L4-S1).
Głowa długa: nerw piszczelowy (L5-S2)
Głowa krótka: nerw strzałkowy wspólny (L4-S1)
4. Unaczynienie
Mięsień dwugłowy uda, unaczyniony jest przez:
tętnicę okalającą udo przyśrodkową,
tętnice przeszywające (od tętnicy głębokiej uda),
gałązki tętnicy podkolanowej.
Tętnica okalająca udo przyśrodkowa, tętnice przeszywające, gałązki tętnicy podkolanowej
5. Rozwiąż quiz
Aby utrwalić wiedzę dotyczącą mięśnia dwugłowego uda, rozwiąż quiz znajdujący się poniżej!
Mięsień dwugłowy uda – Podsumowanie
Twój najlepszy wynik: 0/10
Opracowano na podstawie
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom III, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom V, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.