Żebro I
łac. – costa prima
Ze względu na swoją odmienną budowę traktowane jest jako “nietypowe”.
Podobnie jak reszta żeber, składa się z części kostnej (żebra kostnego) oraz części chrzęstnej (chrząstki żebrowej).
Na tle pozostałych wyróżnia się bardzo dużym wygięciem i nietypową płaszczyzną, w której jest ustawione (blisko płaszczyzny poprzecznej). Bierze udział w tworzeniu otworu górnego klatki piersiowej oraz szczeliny tylnej mięśni pochyłych.
Nietypowe
Część kostna (żebro kostne)
Część chrzęstna (chrząstka)
• Otworu górnego klatki piersiowej (współtworzy go wraz z Th1 oraz rękojeścią mostka)
• Szczeliny tylnej mięśni pochyłych (współtworzy ją wraz z mięśniami pochyłym przednim i środkowym.
Żebro I – Wprowadzenie
Twój najlepszy wynik: 0/4
1. Budowa
Żebro I jest płaskie, szerokie i najmocniej wygięte ze wszystkich. Jego powierzchnie skierowane są do góry i dołu, a brzegi na zewnątrz i do wewnątrz (odwrotnie niż u pozostałych).
Odchodzi od powierzchni bocznej kręgu Th1, następnie kieruje się do przodu i w dół, tak że jego koniec przedni leży na wysokości Th2-Th3.
W części kostnej I żebra możemy wyróżnić koniec tylny (kręgosłupowy), trzon oraz koniec przedni (mostkowy).
1.1 Koniec tylny (kręgosłupowy)
Na końcu tylnym wyróżniamy głowę, szyjkę oraz guzek żebra.
Głowa żebra (caput costae) – jest mała, a jej powierzchnia stawowa (facies articularis capitis costae) jest niepodzielona, ponieważ łączy się ona z dołkiem żebrowym górnym Th1, który samodzielnie stanowi całość. Brakuje tu grzebienia głowy żebra.
Szyjka żebra (collum costae) – jest mocno rozwinięta jednak nie występuje na niej grzebień szyjki.
Guzek żebra (tuberculum costae) – jest mocno rozwinięty, a na jego szczycie leży powierzchnia stawowa guzka żebra (facies articularis tuberculi costae).
Powierzchnia stawowa głowy żebra (facies articularis capitis costae) – niepodzielona
(brak grzebienia głowy żebra)
(brak grzebienia szyjki żebra)
Powierzchnia stawowa guzka żebra (facies articularis tuberculi costae)
Żebro I – Koniec tylny (kręgosłupowy)
Twój najlepszy wynik: 0/10
1.2 Trzon
Trzon pierwszego żebra ustawiony jest poziomo, co sprawia, że wyróżniamy na nim powierzchnię górną i dolną (zamiast zewnętrznej i wewnętrznej) oraz brzeg zewnętrzny i wewnętrzny (zamiast górnego i dolnego)
Na największą uwagę zasługuje szeroka i miejscami chropowata powierzchnia górna (facies superior). Wyróżniamy na niej:
Guzek mięśnia pochyłego przedniego (tuberculum musculi scaleni anterioris)
Do przodu od niego biegnie bruzda żyły podobojczykowej (sulcus venae subclaviae),
Do tyłu od niego biegnie bruzda tętnicy podobojczykowej (sulcus arteriae subclaviae).
Ku tyłowi od tej bruzdy znajduje się chropowatość stanowiąca miejsce przyczepu mięśnia pochyłego środkowego.
Powierzchnia dolna (facies inferior) jest gładka i pozbawiona bruzdy żebra. Na brzegu zewnętrznym, bocznie względem guzka żebra, znajduje się kąt żebra (angulus costae). Brzeg wewnętrzny (margo interna) jest cienki i ogranicza otwór górny klatki piersiowej.
Guzek mięśnia pochyłego przedniego (tuberculum musculi scaleni anterioris)
Bruzda żyły podobojczykowej (sulcus venae subclaviae)
Bruzda tętnicy podobojczykowej (sulcus arteriae subclaviae)
Chropowatość stanowiąca miejsce przyczepu mięśnia pochyłego środkowego
(brak bruzdy żebra)
Kąt żebra (angulus costae) – zlokalizowany na brzegu zewnętrznym
Żebro I – Trzon
Twój najlepszy wynik: 0/8
1.3 Koniec przedni (mostkowy)
Koniec mostkowy pierwszego żebra kostnego jest szerszy i grubszy od pozostałych. Zakończony jest owalną, chropowatą powierzchnią służącą do połączenia z żebrem chrzęstnym, a do jego górnej powierzchni przyczepia się mięsień podobojczykowy.
1.4 Chrząstka żebrowa
Część chrzęstna żebra pierwszego, podobnie jak część kostna – jest płaska, szeroka i ustawiona praktycznie w płaszczyźnie poprzecznej. Łączy się z mostkiem za pomocą więzozrostu mostkowo-chrząstkowego I (synchondrosis sternocostalis costae primae).
2. Otwór górny klatki piersiowej
łac. – apertura thoracis superior
Otwór górny klatki piersiowej stanowi jej wierzchołek i jest ograniczony przez:
trzon pierwszego kręgu piersiowego (Th1),
pierwsze żebro (prawe i lewe),
brzeg górny rękojeści mostka.
Zawartość górnego otworu klatki piersiowej znajdziesz w tabelce znajdującej się poniżej.
Osklepki opłucnej
Przełyk
Tchawica
Wielkie naczynia krwionośne (pień ramienno-głowowy, tętnica szyjna wspólna lewa, tętnica podobojczykowa lewa)
Przewód piersiowy
Nerwy (błędne, przeponowe, pnie wspólczulne)
3. Szczelina tylna mięśni pochyłych
Szczelina tylna mięśni pochyłych to wąska, trójkątna przestrzeń znajdująca się w głębi bocznej części szyi, która ograniczona jest:
od przodu – mięśniem pochyłym przednim,
od tyłu – mięśniem pochyłym środkowym,
od dołu – pierwszym żebrem.
Splot ramienny
Tętnica podobojczykowa
4. Rozwiąż quizy!
Aby utrwalić zdobytą wiedzę, skorzystaj z pomocy naukowych znajdujących się poniżej!
Żebro I – Podsumowanie
Twój najlepszy wynik: 0/22
Opracowano na podstawie
- Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.